Japan is een van ’s werelds belangrijkste toeristische bestemmingen. Elk jaar trekt het verscheidene miljoenen mensen uit de hele wereld die eeuwenoude kastelen, tempels en schrijnen willen bezoeken; willen deelnemen aan enkele van de meest levendige en kleurrijke zomer-, herfst-, winter- en lentefestivals op de planeet; verbluffende en schilderachtige natuurlandschappen en waterlandschappen willen zien; de vermaarde Japanse high-tech toiletten, plechtige tempelverblijven, therapeutische onsen of warmwaterbronnen, en het bruisende nachtleven in de grote steden willen ervaren; en zich tegoed willen doen aan ramen, sushi, en andere verrukkelijke gerechten.
Maar omdat ze in een vreemd land zijn waarvan ze de geschiedenis en cultuur niet zo goed kennen en waarvan ze de taal niet spreken, begaan veel toeristen in Japan veel culturele etiquette faalt die Japanners kunnen beledigen. Ze staan er niet bij stil dat door zinnen en woorden naar het Japans te vertalen via vertaalapps of door zinnen te gebruiken die ze in Japanse woordenboeken en phrasebooks vinden, wat ze echt willen zeggen soms verloren gaat in de vertaling.
Lees hier meer over de “Waarom kiezen voor een stage in Japan?“
Als je tijdens je volgende reis naar Japan niet iets onbeleefds of beledigends tegen een Japanner wilt zeggen, volgen hieronder enkele tips die je op weg kunnen helpen:
Spreek andere mensen niet met hun voornaam aan.
In Japan spreek je andere mensen niet aan door hun voornaam te gebruiken zoals dat in de westerse wereld meestal gaat. Dat wordt niet als beleefd beschouwd, vooral niet als je met een meerdere praat, iemand die ouder is dan jij, of iemand die je voor het eerst ontmoet. Je moet Japanse eretekens gebruiken om respect te tonen.
Er zijn verschillende Japanse eretekens die je misschien wilt leren voor je reis. Hier zijn enkele voorbeelden:
- “-sama” – Dit is het meest formele Japanse eresymbool. Het wordt aan het eind van een naam toegevoegd om respect te tonen. Het wordt gewoonlijk gebruikt voor koningshuis (“ohime-sama”) of God (“kami-sama”).
- “-san” – Dit is een ander formeel Japans ereteken dat gelijkwaardig is aan hoe “Ms.” en “Mr.” in het Engels gebruikt worden. Je kunt het gebruiken om leraren, collega’s, bazen, kennissen, en mensen die je voor het eerst ontmoet aan te spreken. Dus, bijvoorbeeld, als je iemand met de naam Mr. Kimura wilt aanspreken, noem je hem “Kimura-san”.
- “-chan” – Dit is een informele Japanse ereteken en een veelgebruikte vrouwelijke aanspreekvorm voor kinderen, familie, en goede vrienden. Sommige Japanse families noemen hun grootmoeder bijvoorbeeld “oba-chan”.
- “-kun” – Dit is een informeel Japans ereteken dat het mannelijke equivalent is van “-chan.” Het wordt vaak gebruikt voor jonge jongens, en naaste mannelijke vrienden en leeftijdgenoten. Je kunt bijvoorbeeld je middelbare school maatje en collega Kenta “Kenta-kun” noemen.
Van deze eretekens is “-san” je veiligste gok als je een Japanner aanspreekt. Dus, bijvoorbeeld, als je Japanse gids zich voorstelt als Hanako, kun je hem of haar “Hanako-san” noemen.
Lees ook: Accommodatie in Japan
Gebruik geen “-san” achter je naam.
Nu je iets weet over Japanse eretekens, moet je weten dat je ze alleen gebruikt om andere mensen aan te spreken. Je kunt ze niet na je eigen naam gebruiken.
Dus, als je je wilt voorstellen aan iemand die je in Japan ontmoet, zeg dan niet “Hallo, mijn naam is Mark-san” of “Ik ben John Smith-san”. Dat is gewoon verkeerd. Door dat te zeggen klink je als een kind en zie je er onnozel uit. De juiste manier is om gewoon te zeggen: “Hoi, mijn naam is Mark” of “Ik ben John Smith.”
Zeg niet zomaar “hai” als je eten aangeboden krijgt.
Als je op bezoek bent bij een Japanner thuis en je krijgt eten of drinken aangeboden, moet je niet meteen “hai” zeggen (wat in het Engels “ja” betekent). In Japan is de beleefde manier om met deze situatie om te gaan het zeggen van “kekko desu” (wat in het Engels “no thank you” betekent) of “ie ii desu” (wat in het Engels “no, it’s all good” betekent).
Zelfs als je uitgehongerd bent of sterft van de dorst, moet je het eerste aanbod afslaan om respectvol te zijn. Dan, de tweede keer dat je iets aangeboden wordt, kun je het beleefd aannemen door iets te zeggen als “ja, itadakimasu, arigatou gozaimasu” (wat in het Engels ruwweg vertaald wordt met “okay, I will have some then, thank you”).
Natuurlijk kun je bij het eten in restaurants waar je eten en drinken bestelt dat aan je tafel geserveerd wordt, ook gewoon “arigatou gozaimasu” (wat in het Engels “dank je” betekent) tegen je ober zeggen om hem te laten weten dat je hun service op prijs stelt.
Zeg geen “sayonara” om afscheid te nemen van je familie of vrienden.
Als je “goodbye” intypt in Google Translate, is de Japanse vertaling die gegeven wordt “sayonara”. Maar “sayonara” gebruiken om afscheid te nemen van iemand die je morgen of in de komende dagen of weken weer zult zien is verkeerd.
Japanners gebruiken “sayonara” alleen als ze afscheid nemen van mensen die ze een lange tijd niet zullen zien. Je kunt bijvoorbeeld “sayonara” gebruiken om afscheid te nemen van een nieuwe vriend die je in het hostel ontmoet, omdat je niet zeker weet wanneer je elkaar weer zult zien.
Wil je de ongedwongen manier van afscheid nemen, dan kun je “ja nee” of “ja mata” gebruiken (die beide ruwweg vertalen naar “tot ziens” of “tot weerziens”). Deze termen worden meestal gebruikt door Japanners op het werk of op school, bij het afscheid nemen van collega’s of klasgenoten die ze de volgende dag weer zullen zien.
Lees ook: Heb je een visum nodig voor Japan?
Bedank mensen niet voor complimentjes.
Als een Japanner iets aardigs over je zegt, bijvoorbeeld dat je er leuk uitziet in je jurk of dat je goed werk hebt verricht, moet je niet zeggen “arigatou gozaimasu” (wat in het Engels “dank je wel” betekent). In tegenstelling tot de westerse wereld, waar anderen bedanken na het ontvangen van complimenten het beleefdste is om te doen, geeft Japan de voorkeur aan een bescheidener antwoord.
Om waardering te tonen voor de positieve feedback van anderen, zeg je dus “ie” of “zenzen” (wat in het Engels ongeveer “no not at all” betekent).